Geschiedenis van de volleybalsport

Wanneer?: geboortedatum 1895

Waar? In Holyoke (USA, staat Massachusetts)

Wie? Stichter William G. Morgan , dominee en directeur Lichamelijke Opvoeding aan de YMCA (Young Men's Christian Association) van Holyoke.- Oorspr. naam Mintonette

Achtergrond

Toen dominee Morgan op zoek was naar een recreatie- en competitiesport waarmee hij wat afwisseling kon brengen in zijn programma (dat zich vooral oriënteerde op American Football), dacht hij eerst aan tennis. Die sport vereiste echter veel uitrusting, maar de idee van een balsport met een net vond hij wel leuk. Hij hees het net op een hoogte van 1.83 meter en vervaardigde een geheel nieuwe bal : een rubberen blaas met een lederen omhulsel. Tenslotte stelde hij zes spelers op aan elke kant van het net, en zijn "mintonette" was geboren! Het eerste reglement werd in 1897 door Morgan zelf neergeschreven in zijn Official Handbook of the Atlantic League of the Young Men's Christian Associations of North America. Al gauw werd het spel razend populair bij zowel jongens als meisjes, in scholen, op speelpleinen, in het leger en vele andere organisaties.

Definitieve naam : Volleybal

In 1910 stelde ene mijnheer Halstead, professor aan de universiteit van Springfield (Massachusettes), een andere naam voor de sport voor. "Mintonette" vond hij wat kinderachtig, zodat hij het herdoopte tot volley-bal, naar het Engelse volley ("vlucht"). Daarmee werd duidelijk aangegeven dat de bal de grond niet mocht raken.
Eerste competitie 1922 in New York, een nationaal tornooi georganiseerd door het 'National YMCA Physical Education Committee'.

Eerste federatie 1928 , oprichting van de USVBA of United States Volleyball Association, nu bekend als USA Volleyball (USAV). Vanaf dat jaar organiseerde dit verbond elk jaar een nationaal kampioenschap voor mannen en voor veteranen (+35). In 1949 kwam daar de vrouwenafdeling bij, en in 1977 de veteranencompetitie voor vrouwen.
Verspreiding Amerikaanse troepen importeerden het volleybal in Europa aan het einde van de Eerste Wereldoorlog, waar de sport eveneens een snelle ontwikkeling kende. In 1947 werd in Parijs de Internationale Volleybalfederatie (FIVB) opgericht met 13 landen. ook Azië ontsnapte niet aan het fenomeen. Zo werd in 1913 begonnen met de Far East Games in Manila (Filippijnen). Opmerkelijk is wel dat hier het volleybal, tot een stuk na WOII, gespeeld werd op een groter veld, met een lager net en met 9 spelers op elke terreinhelft. De spelers hadden tevens elk hun vaste positie, in plaats van kloksgewijs door te draaien na het behalen van de service.

Volwaardige sport

In 1964 in tokio stond volleybal voor het eerst op het programma van de Olympische Spelen. Tot in de jaren '90 zouden trouwens alle internationale tornooien gedomineerd worden door de Sovjetunie, waar volleybal razend populair was. Getuige daarvan de 40.000 (!) toeschouwers per wedstrijd tijdens het Wereldkampioenschap in Moskou (1952). Bij de vrouwen was het dan weer Japan dat aanvankelijk de plak zwaaide, met de Olympische titel in 1964, en wereldtitels in 1962, 1966 en 1967.In 1966 werd een vierjaarlijkse cyclus ingevoerd in het internationale programma. Het eerste jaar werd de wereldbeker gehouden, het tweede jaar het wereldkampioenschap, het derde jaar de regionale tornooien (Europees Kampioenschap, Asian Games, African Games, Pan-American Games), en in het vierde jaar ten slotte de Olympische Spelen.
Beachvolley In 1930 werd in Californië een variant op het gewone volleybal ontwikkeld : het volleybal op zand, dat gespeeld werd met slechts 2 spelers per ploeg. Het eerste officiële tornooi kwam er in 1948 op het Will Rogers State Beach in Santa Monica. In 1986 volgde het eerste officiële wereldkampioenschap in Rio de Janeiro, en sinds 1996 is beachvolleybal ook een Olympische sport. De talrijke zomertornooien bewijzen dat dit kleine broertje qua populariteit stilaan de evenknie wordt van het "grote" volleybal.
In 1986 werden meer dan 140 miljoen aangesloten spelers geteld. Vandaag de dag telt het FIVB maar liefst 210 aangesloten landen onder haar leden.

(Bron en met bijzondere dank aan de webmaster van VOC Schriek.)